Ander basisonderwijs: Het kan!

Nederland gaat, net als de rest van de wereld, door de Coronacrisis. Deze crisis leert ons, door alle ellende heen, ook anders te kijken naar een hoop zaken.


Voorjaar 2020, Nederland gaat, net als de rest van de wereld, door de Coronacrisis. Deze crisis leert ons, door alle ellende heen, ook anders te kijken naar een hoop zaken. De ideale tijd dus, om goede ideeën te delen met elkaar. Ik heb daartoe een begin gemaakt van een fundament waarmee we, als we willen als land, heel snel van start kunnen gaan. Tekorten aan personeel zijn daarbij straks ook minder een probleem, omdat aanbod in nood deels verschuift naar derden en de overheid zelf (via digitale mogelijkheden).

Allereerst wil ik stellen dat de maatschappij continu in verandering is en zal blijven. Het hier geformuleerde fundament zie ik dan ook hooguit voor de komende jaren, omdat ik denk dat er op langere termijn meer verandering nodig zal zijn om aan te kunnen, waarbij een soort natuurlijk leren binnen een ononderbroken ontwikkeling (o.a. geen schotjes meer tussen basis-, voortgezet- en vervolgonderwijs) mogelijk zal worden en waarbij het “instituut school” minder waarde zal hebben.

Het idee in het kort, geclusterd tot 4 onderdelen van intern en extern aanbod:

  1. Elke basisschool besteedt aandacht aan een sociaal-emotioneel fundament van de kinderen. Waarden, normen, omgangsvormen, eigenwaarde, contact, enz. zijn daarbij van belang. Op de meeste scholen zal hier dagelijks aandacht voor zijn via pedagogische stamgroepen, zowel bij de opstart, als bij de afsluiting van de dag. Waarschijnlijk worden deze meestal vorm gegeven voor kinderen van ongeveer dezelfde leeftijd bij elkaar. Op zo’n groep zit een leerkracht als mentor. Bij uitval van de mentor, vervallen deze lessen. Oudere kinderen kunnen dan verder met aanbod via thuisonderwijs (zie 3) en jongere kinderen kunnen op school worden opgevangen door een collega-leerkracht, een pedagogisch medewerker of een onderwijsassistent voor dit aanbod;
  2. Elke basisschool besteedt aandacht aan de “mens-wording”, waarbij “Leren leren” centraal staat, maar waar ook aandacht is voor de motorische en creatieve ontwikkeling. Zaken als: Onderzoeksvaardigheden, weerbaarheid, mindfulness, beweging en ga zo maar door, komen aan bod. Scholen zijn er vrij in om hierbij het eigen personeel in te zetten of personeel van collega-scholen die op hun onderdeel gespecialiseerd zijn. ook is te kiezen voor een vangnet met externen als verrijking, zowel professionals als vrijwilligers, maar altijd onder de verantwoordelijkheid van de schoolprofessionals. Dit kan per (stam)groep worden georganiseerd, of juist met gemixte leeftijden. Vakken zijn uit te smeren over de week of ze kunnen ook geclusterd worden tot een aantal dagdelen in de week. Bij uitval van de mentor, vervallen deze lessen tijdelijk (oudere kinderen kunnen dan verder met aanbod via thuisonderwijs (zie punt 3: Basiskennis) en jongere kinderen kunnen op school worden opgevangen door de andere verzorgers van aanbod op school;
  3. Basiskennis is in dit model de kennis waarvan de overheid via het curriculum wil dat alle kinderen hierin geschoold worden/ een ontwikkeling doormaken. Denk aan taal, spelling, lezen en rekenen, maar desgewenst ook de basis van de wereld oriënterende vakken, natuur, techniek, verkeer, enz. Wat betreft deze basiskennis zal alles totaal anders moeten om beter aan te kunnen sluiten bij de tijd, om het tekort aan leraren draaglijker te maken, om bureaucratische verantwoordingsregels te kunnen schrappen en om een direct aanbod te kunnen organiseren via een digitaal vangnet. Het aanbod dient strikt de basis te zijn, om zodoende scholen meer ruimte te geven voor het inzetten van hun onderscheidend vermogen inzake de toepassing hiervan en voor een optimaal laten aansluiten bij de individuele kinderen met hun eigen, specifieke achtergronden. Biedt een beperkte keuze aan methodes/ methodieken die gevalideerd zijn door de overheid. Houdt deze actueel en zorg voor een volledig digitaal aanbod als vangnet voor als er lesuitval is op school. Dit is inclusief instructiefilmpjes, enz. Scholen hebben hierdoor minder keuze in de basismethodiek, maar bij incidentele of tijdelijke tekorten aan leerkrachten kan onderwijs op een andere manier doorgang vinden. Bij voorkeur op de scholen zelf met een gratis device voor ieder kind en onder toezicht van geschoold (ander) personeel. Het aanbieden van de basiskennis mag verspreid worden over de week of juist meer geclusterd worden op een aantal dagdelen. Dit is afhankelijk van de personeelsmogelijkheden op de scholen. Ondanks digitale vangnet mogelijkheden, dienen eigen leerkrachten wel telkens zoveel mogelijk te worden ingezet. Zij hebben beter zicht op het kind als totaal.
  4. Toepassing van het aanbod en vormgeven aan Talentontwikkeling. Geef scholen volledig de ruimte om dit zelf vorm te mogen geven en stimuleer gemeentes om een inzetbaar aanbod te verzamelen op basis van de vraag van de scholen. Het grote voordeel hiervan is dat ook dit onderdeel niet alleen maar begeleid hoeft te worden door leerkrachten. Ook andere professionals kunnen worden ingezet onder verantwoordelijkheid van de school.

Ik kom hier graag binnenkort verder op terug. Het zijn mijn eerste gedachten aangaande een volgens mij uitvoerbaar model, waarbij verantwoordelijkheden van de inspectie zich meer kunnen beperken tot onderdeel 3 uit het model en waarin ouders en omgeving optimaal kunnen worden meegenomen bij onderdeel 2 en 4. Er ontstaat meer ruimte voor scholen en professionals. Dit is op onderdeel 3 na, maar wat dit onderdeel betreft moet er nu doorgaans veel verantwoording worden afgelegd. De directe verantwoordelijkheid verschuift nu meer naar de overheid en de uitgeverijen zelf.

De functie van een school verschuift zo een stukje meer naar een leer- en leefgemeenschap die centraal staat in een bepaalde omgeving, waarbij de omgeving optimaal wordt betrokken om tot groei en ontwikkeling te kunnen komen van de kinderen, aansluitend bij de maatschappij (van morgen).

https://www.youtube.com/watch?v=tKMW2wUMDpQ


DEEL DE BOUWHOEK MET JE NETWERK

34
1 x gedeeld, 34 krullen
Welke opmaak vind je fijn?
Tekst
Opmaak geschikt voor tekst en foto's
Film
Youtube and Vimeo Embeds